การดูแลแบบประคับประคอง หรือ palliative care คือ การดูแลผู้ป่วยแบบที่จะต้องมุ่งเน้นไปในเรื่องของการช่วยเพิ่มคุณภาพชีวิตให้กับผู้ป่วย และครอบครัว เพื่อเป็นการลดความทุกข์ทรมานทั้งด้านร่างกาย, จิตใจ, สังคม และเรื่องจิตวิญญาณ อย่างไรก็ตามการดูแลด้วยวิธีนี้สามารถทำพร้อมกันไปได้กับการรักษาหลัก ซึ่งจะเป็นการไม่ไปจำกัดการรักษาที่ควรจะเป็นของผู้ป่วยนั่นเอง ทั้งนี้หลักการในการดูแลแบบประคับประคองต้องให้ความสำคัญกับเรื่องอะไร และเป็นอย่างไรบ้าง มาทำความเข้าใจกันเลย
การดูแลแบบ palliative care มีหลักการที่สำคัญอย่างไรบ้าง
ในการดูแลผู้ป่วยแบบการดูแลแบบประคับประคอง หรือ palliative care นั้น ไม่ใช่ว่าจะดูแลอย่างไรก็ได้ แต่จำเป็นมาก ๆ ที่จะต้องเป็นไปตามหลักการของการดูแลที่ถูกต้อง โดยจะเป็นการดูแลไปควบคู่กับการรักษาหลักด้วย ซึ่งหลักการที่สำคัญของการดูแลผู้ป่วยแบบประคับประคอง ก็มีดังต่อไปนี้
1. การดูแลผู้ป่วย และครอบครัว ในการดูแลแบบประคับประคอง จะเป็นการดูแลทั้งในส่วนของผู้ป่วย และครอบครัวไปพร้อม ๆ กัน
2. การดูแลที่ต้องผ่านการประเมินอย่างถี่ถ้วน ในการดูแลแบบประคับประคอง จะต้องผ่านการประเมินอย่างละเอียดถี่ถ้วนก่อน และครบถ้วนในทุก ๆ ด้าน เพื่อที่จะสามารถช่วยลดความทุกข์ทรมานได้ ทั้งจากอาการทางกาย และอาการทางใจ เช่น การช่วยอาการปวด, เหนื่อย, อ่อนเพลีย, วิตกกังวล หรือว่าซึมเศร้า
3. การดูแลอย่างเป็นธรรมชาติ ในการดูแลแบบประคับประคอง จะต้องเป็นการดูแลผู้ป่วยถึงวาระสุดท้ายด้วยวิธีการธรรมชาติ ไม่ต้องมีการเร่ง หรือการยืดระยะเวลาของการเสียชีวิต
เมื่อไหร่ที่ต้องเริ่มต้นการดูแลแบบ palliative care
สำหรับการดูแลผู้ป่วยแบบประคับประคองนั้น ก็จะต้องเริ่มต้นการดูแลตั้งแต่ตอนที่ผู้ป่วยต้องเผชิญกับภาวะความเจ็บป่วยที่เป็นอันตรายถึงชีวิต โดยการดูแลจะต้องเป็นแบบที่ค่อย ๆ มีบทบาทกับโรคที่ผู้ป่วยเป็นมากขึ้นเรื่อย ๆ ตามอาการป่วย ซึ่งจะต้องดูแลไปเรื่อย ๆ จนกระทั่งผู้ป่วยเสียชีวิต รวมถึงจะต้องดูแลความเศร้าโศกที่เกิดขึ้นกับครอบครัวของผู้ป่วยที่ต้องสูญเสียคนในครอบครัวไปด้วย
ในเรื่องของสถานที่ที่จะใช้ในการดูแลผู้ป่วยแบบ palliative care สามารถทำได้ทั้งที่โรงพยาบาล, สถานพยาบาล หรือที่บ้านก็สามารถทำได้เช่นกัน โดยการดูแลในสถานที่ต่าง ๆ ก็จะขึ้นอยู่กับเรื่องของอาการที่ผู้ป่วยเป็นอยู่ในขณะนั้น หากว่าผู้ป่วยมีอาการที่รุนแรง เช่น การติดเชื้อ ก็จำเป็นมาก ๆ ที่จะต้องได้รับการดูแลในโรงพยาบาล นั่นก็เพราะว่าผู้ป่วยจะต้องได้รับการรักษาอย่างใกล้ชิด หรือการให้ยาทางหลอดเลือด หลังจากนั้นหากว่าอาการป่วยนั้นสงบลงแล้วก็จะสามารถกลับไปดูแลผู้ป่วยต่อที่บ้านได้ หรือจะเป็นสถานพยาบาลที่มีความพร้อมในการดูแลก็ได้เช่นกัน ทั้งนี้การเลือกสถานที่ดูแลก็ขึ้นอยู่กับอาการของผู้ป่วย และครอบครัว
